6.1 C
Staphorst
dinsdag 19 maart 2024

Heeft Aboutaleb de politie onder controle?

De moed moest burgemeester Aboutaleb in de schoenen zijn gezakt toen hij hoorde dat de politie bij de recente ongeregeldheden in het centrum van Rotterdam met scherp heeft geschoten, net als tijdens de strandrellen in Hoek van Holland in 2009. Toen werd een 19-jarige Rotterdammer dodelijk getroffen door een politiekogel. Uit onderzoek van het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement bleek toen dat alles wat fout kon gaan bij de politie, ook fout was gegaan. Maar ondanks de keiharde kritiek op het politieoptreden overleefde de Rotterdamse burgemeester een motie van wantrouwen. Maar met de jaren die volgden blijven de politie-incidenten zich opstapelen en steeds meer Rotterdammers vragen zich af of Aboutaleb wel controle heeft op de politie.

Enkele recente politie-incidenten
Begin deze maand kreeg de burgemeester het zwaar te verduren in de gemeenteraad. Vreedzame demonstranten van een woonprotest werden door de politie met grof geweld klemgezet op de Erasmusbrug en afgevoerd. Reden? De politie verwachtte dat sommige demonstranten iets strafbaars zouden kunnen gaan doen. Maatschappelijke organisaties, politieke partijen en de samenleving reageerden geschokt dat de politie zonder gegrond bewijs met excessief geweld het demonstratierecht heeft geschonden. Zelfs partijgenoten van Aboutaleb, vooral oudgedienden binnen PvdA Rotterdam, waren woedend op het politieoptreden. In een emotioneel raadsdebat vroeg een aantal fracties om een onafhankelijk onderzoek. De burgemeester ging niet verder dan een gesprek tussen hem, de organisatoren van het woonprotest, de politie en het Openbaar Ministerie, onder leiding van een onafhankelijke voorzitter. Wist de Aboutaleb dat er geen draagvlak was bij de Rotterdamse politie voor een onafhankelijk onderzoek?

Afgelopen maart leidden racistische uitspraken van agenten in een app-groep tot een spoeddebat tussen de Rotterdamse burgemeester en de gemeenteraad. In diverse app-berichten hadden agenten het onder meer over “pauperallochtonen, kutafrikanen en kankervolk” op wie ze wilden schieten. Ook de moord op de 16-jarige Rotterdamse scholiere Hümeyra werd openlijk verheerlijkt met woorden als “weer een Turk minder”. Ondanks grote ontsteltenis in de samenleving en het verwijt dat de burgemeester racisme binnen het korps niet aanpakt, blijft Aboutaleb bij zijn oordeel dat de agenten een tweede kans verdienen. Ze komen weg met een schriftelijke berisping.

Ontevreden over de softe aanpak van de burgemeester als het gaat om racisme en discriminatie bij de politie, neemt de gemeenteraad in april een motie aan waarin de burgemeester opgeroepen wordt ’tegenwicht, tegenspraak en tegenmacht te organiseren bij de Rotterdamse politie-eenheid’. Maatschappelijk organisaties klagen al jaren tevergeefs dat jongeren met migratieachtergrond gepest worden door de politie, met name in Rotterdam Noord, Crooswijk, Delfshaven, Rotterdam-Zuid en een deel van Kralingen. Op 10 november kondigt Aboutaleb aan dat de Rotterdamse politie, als eerste politie-eenheid in Nederland, een onafhankelijke adviescommissie krijgt die de politie zal bijstaan op het gebied van diversiteit, inclusiviteit, racisme en discriminatie. De commissie staat onder leiding van oud-politieman, oud-wethouder en huidig Eerste Kamerlid voor de PvdA, Hamit Karakus.

Al heeft de Commissie Karakus geen sanctiebevoegdheid toch is zij volgens ingewijden bij een deel van het korps niet goed geland. Het gaat om agenten die er nooit een geheim van hebben gemaakt niks te moeten hebben van de thema’s diversiteit, inclusie en hoofddoeken bij de politie. Het is afwachten of de nieuwe commissie werkelijk verandering gaat kunnen brengen in de aanpak van racisme en discriminatie bij het korps of dat het om een tandeloze commissie gaat.

Over het recente schietincident kan nog niet veel worden gezegd. Het onderzoek is in volle gang. Maar toch vindt burgemeester Aboutaleb het gepast om -zonder het onderzoek van de Rijksrecherche af te wachten- in zijn gebruikelijke blinde verdediging van de politie vol in de aanval te gaan. In de media wordt de schuld van de geweldexplosie eenzijdig bij anderen gelegd.

Juist in deze moeilijke tijden van corona en de daarmee samenhangende maatregelen heeft Rotterdam vooral rust nodig. Maar dat betekent niet dat rechten van burgers zomaar geschonden kunnen worden. Rotterdammers, met name jongeren die het psychisch en emotioneel extra zwaar hebben, moeten ruimte krijgen om hun ontevredenheid te kunnen uiten. Ja, er zijn zeker grenzen aan wat jongeren mogen doen. Maar anderzijds moet burgemeester Aboutaleb ook niet blijven wegkijken bij misdragingen en buitensporig geweld van de politie. Dat draagt zeker niet bij aan het herstellen van de rust in Rotterdam.