De commotie over Zwarte Piet is grimmiger dan ooit. Volgens de tegenstanders van Zwarte Piet zou dit fenomeen de legitimatie zijn van de onderdrukking van zwarten. Men mag terecht zeggen dat het een onschuldig kinderfeest is, maar het is wel een feest dat niet helemaal is ontdaan van een duivelse schaduw.
Toen ik in Utrecht sociologie studeerde was er in die periode ook commotie omtrent racisme in schoolboeken en kinderboeken. En over cartoons waarin figuren met een bruin lichaamsovertrek dom praatten en zelden te vertrouwen zouden zijn. De opposanten reageerden vol onbegrip en geïrriteerd.
De toenmalige leider van de Nederlandse Volksunie, Joop Glimmerveen, gebruikte tijdens zijn betoog in de Tweede Kamer stripverhalen en ander materiaal om zijn stelling – dat zwarte mensen inferieur zouden zijn – met bewijzen te staven.
Als wetenschappers van autochtone komaf – om even bij dit adjectief te blijven – toen niet hadden ingegrepen, was de strijd een verloren race geweest. Men constateerde dat zelfs blanke kindertjes niet met hun donkere klas- en leeftijdgenoot wensten om te gaan omdat die laatsten geassocieerd werden met het beeld dat in het leesmateriaal werd opgeroepen. Geen enkele demonstrant heb ik hierover in zijn of haar betoog horen voeren. Om het onderscheid te kunnen maken tussen de attributen van een onschuldig kinderfeest en de harde werkelijkheid, zou men wel sociaal en emotioneel intelligent moeten zijn. Is men dat in Nederland?
Als sociaal bewogen persoon reik ik hand- en spandiensten aan mensen afkomstig uit Syrië, Irak, Iran en andere landen. Enkelen van hen zeiden laatst tegen mij: “in fact we don’t have to adapt in this society because we are not black”. Zie hoe het racisme vanuit de Nederlandse atmosfeer zo gemakkelijk kan worden geïnhaleerd waardoor zelfs vreemdelingen die de taal niet eens machtig zijn meteen ontdekken wat hier belangrijk en voornaam is om voor vol te worden aangezien.
De buitenlanders vragen er zelf niet om, het is de bejegening vanuit de Hollandse goegemeente die die mensen op een bepaalde gedachte brengt. Ik kan mij herinneren dat voormalige NRC hoofdredactrice Birgit Donker niets moest hebben van medewerkers van Antilliaanse en Surinaamse afkomst, maar haar voorkeur liet gaan naar columnisten en medewerkers van Turkse en Marokkaanse afkomst.
Anno 2016 zijn racistische tendensen op allerlei fronten voelbaar. Het is nog steeds een actueel probleem in de voetbalwereld en de maatschappij in het algemeen, signaleert de stichting Geef Racisme De Rode Kaart. Sinds april 2015 is de stichting bezig met het opzetten van een campagne tegen racisme.
Medio oktober 2015 volgde de start van de actie en in januari 2016 stonden de eerste activiteiten voor scholen en verenigingen op het programma. Deze sociale acties maken duidelijk: men staat anno 2016 nog steeds onwennig tegenover de zwarte medemens. Mag ik en passant opmerken dat God in dit goed bedoelde creatieve proces erg gefaald heeft?
Volgens de optimisten is men nu langzaamaan van het racisme aan het afkicken. Het klagen erover zou als een achterhaalde emotionele opwelling kunnen worden beschouwd. Omdat geruchten en privéopvattingen niet genoeg zijn, wil ik zonder er geleerd over te doen, desalniettemin de wetenschap erbij halen: binnen de studie culturele antropologie wordt er een gedifferentieerd onderscheid gemaakt tussen diverse vormen van racisme, namelijk: sociaal, cultureel, institutioneel, politiek en biologisch racisme.
Volgens tegenstanders zou hun verweer steun vinden in wat de variant biologisch racisme inhoudt. Volgens deze tak van het racisme zou de zwarte mens per definitie inferieur zijn, dom, onbetrouwbaar en enkel geschikt om blanken te dienen.
In het Westen – waaronder Nederland – wordt dit gedachtegoed zelfs op beleidsniveau en ook in de amusementsindustrie op een slinkse manier geïmplementeerd. Als we in het verleden blikken zien wij dat Hitlers’ Mein Kampf qua theoretische fundering op het biologisch racisme is gebaseerd. Hoewel hij de plank misslaat, omdat Joden volgens de antropologie tot het blanke/kaukasische ras zouden behoren.
Een andere tegenstrijdigheid is dat Hitler zeer nauw bevriend was met de Indiase Mahatma Gandhi, zich in het Hindoeïsme interesseerde en daardoor diverse Indiase attributen gebruikte waaronder de Swastika (het hakenkruis) en de rituele groet die bekend werd als de Hitlergroet.
Afrikaanse bewegingstechnieken hebben als grondslag gediend voor de alomtegenwoordige breakdance, hip hop, aerobic etc. En zo steelt het Westen met regelmaat aritmetische en wiskundige methodes uit Aziatische landen om die weer te presenteren als een noviteit.
Drs. Rabin Gangadin schrijver, dichter en essayist