Er staat geschreven dat het aankomt op de inhoud van de samenwerkingtussen steden, en daarmee spreken de ambtelijke stukken boekdelen: ambtenaren en bestuurders van Amsterdam hechten niet aan een formele benaming als ‘stedenband’ voor de relatie Amsterdam-Tel Aviv.
Want zodra de term ‘stedenband’ op verzet stuit uit publiek of politiek, dan is er ineens eenvoudigweg sprake van ‘samenwerking’. Zo was de PvdA tegen een stedenband, maar daarna wel voor samenwerking die precies hetzelfde beoogde. PvdA-fractievoorzitter Marjolein Moorman kon echer na haar ommezwaai zeggen: “We trouwen niet, we daten slechts.” Anders gezegd: een stedenband is ‘trouwen’, ‘samenwerken’niet meer dan ‘daten’. Maar ook daten doe je niet met Jan en alleman.
Een Ander Joods Geluid verzet zich tegen die misleiding, net als Amsterdam voor Palestina en vele andere organisaties en Amsterdammers. Wij willen niet onder het mom van samenwerking een stedenband met Tel Aviv ingerommeld worden die opeens niet zo meer heten mag. Zo makkelijk laten we ons niet met woorden inpakken.
Samenwerking Tel Aviv binnenloodsen
Tot de vergaderstukken van de Raadsvergadering in Amsterdam van 1 juli behoorde ook een brief van burgemeester Van der Laan. Daarin verzoekt hij het presidium om in te stemmen met een‘bestuurlijk werkbezoek aan Tel Aviv en Ramallah met als doel de mogelijkheden voor samenwerking met beide steden nader te verkennen’. Tevens wordt de Raad verzocht in te stemmen met een werkbezoek van wethouder Ollongren aan Tel Aviv van 5 tot 8 september. Belangrijkste doel van dat bezoek: deelname aan het aan technologie gewijde DLD Innovatiefestival in Tel Aviv, aansluitend bij het werkbezoek van mevrouw Kroes, ‘speciaal gezant Start-up Delta’. De delegatie is inmiddels verder aangevuld met de aanwezigheid van VVD-minister Kamp van Economische Zaken.
Maar met zijn twee verzoeken is iets aan de hand: de Raad kòn daar geen ‘nee’ tegen zeggen. De burgemeester heeft helemaal geen toestemming nodig voor zijn reizen. Doch met de formulering ‘met als doel de mogelijkheden voor samenwerking met beide steden nader te verkennen’ wordt de Raad via een niet-verplichte ’toestemming’ de samenwerking met Tel Aviv -en Ramallah- binnengepraat.
Eerst wordt het Amsterdamse publiek met een kluitje het riet ingestuurd, dan wordt de Raad gepaaid op weg naar die samenwerking.
Tel Aviv, bakermat van destructieve oorlogen
Waarom is noch de stedenband van Amsterdam met Tel Aviv, noch de ‘samenwerking’ met die stad wenselijk? Alleen al hierom: omdat in Tel Aviv het Ministerie van Defensie, het belangrijkste ministerie van Israël staat. Daar worden naast al die duizenden kleine acties de grote oorlogen, invasies en veldtochten made in Israël uitgedacht, die de Libanezen en de Palestijnen over zich heen gekregen hebben. Het zijn militaire campagnes met cynische namen, als Peace for Galilea, Grapes of Wrath, Defensive Shield, Summer Rains, Operatie ‘Juiste Beloning’, Cast Lead en Protective Edge. Bij elkaar goed voor tienduizenden doden, gewonden en levenslang geïnvalideerden. Leve het creatieve Tel Aviv, de bakermat van deze destructieve oorlogen!
En ook hierom is samenwerking niet wenselijk: omdat Tel Aviv volgens de gemeente en het CIDI en allerlei andere organisaties zo’n leuke, levendige, innovatieve, creatieve, artistieke, blije en links-liberale stad is, maar zo leuk en blij dat men zich daar vooral niet wil bezighouden met wat er dertig kilometer verderop gebeurt in bezet Palestina.
Het spijt mij als jood te moeten vaststellen dat het hedendaags zionisme in Israël op alle bestuurlijke niveaus en in alle lagen van de bevolking –let wel: NIET bij iedereen- een politiek voorstaat die Palestijnen in hun rechten en vrijheden beknot, ook als zij inwoners van Israël zijn.
Er zijn in Israël meer dan vijftig wettelijke regelingen en voorschriften met discriminerende werking voor Palestijnen. De belangrijkste daarvan betreffen stedelijke uitbreidingsplannen, het recht op grondbezit, immigratie, een keuze van huwelijkspartner onder Palestijnen buiten Israël, dat laatste in samenhang met woon- en vestigingsrechten. Die discriminatoire wetten en regelingen houden geen halt voor de stadsgrenzen van Tel Aviv, al wil Van der Laan zijn ogen daarvoor stijf gesloten houden.
Pinkwashing camoufleert bezetting
Op welke terreinen zou de stedenband zich volgens de plannen van de gemeente moeten richten? Als eerste op de rechten van homoseksuelen, biseksuelen en transgenders, de LHBT-gemeenschap. Natuurlijk is er in de Israël omringende landen van alles en nog wat mis met de rechten en de positie van de LHBT-gemeenschap. Bekend is ook dat Israël daar misbruik van maakt door Palestijnse verklikkers te werven. Ze worden gechanteerd met hun geaardheid. De Israëlische LHBT-gemeenschap heeft zich nooit tegen die praktijk uitgesproken. Zo ver gaat de solidariteit nu ook weer niet.
Israël praktizeert daarnaast de zogenaamde pinkwashing. Het land profileert zich als een oase van tolerantie, als het LHBT-paradijs bij uitstek in de regio, om zo de bezetting en beknotting van Palestijnen te verdonkeremanen.
Dit heet ook wel ‘het normaliseren van de bezetting’. Ofwel branding Israël: van Israël een merk maken met een progressief, vrijgevochten en artistiek-wetenschappelijk imago. Tel Aviv heeft hierin een sleutelrol, als de stad van de gay parade en start-ups.
Economie en start-ups is een ander en belangrijk terrein voor zogenaamde samenwerking. Hiervoor zijn Neelie Kroes en minister Kamp ingeschakeld. Het is bekend hoe nauw start-ups en ICT-technologie in Israël verbonden zijn met de defensie-industrie, de diverse geheime diensten, met de bezetting en met bewaking, de beveiliging en vooral ook met monitoring tot achter de voordeur van burgers, in het bijzonder van Palestijnen. Geen regio zo actief op dit gebied als Silicon Wadi in en rond groot-Tel Aviv.
Socialisatie en indoctrinatie in de diaspora
Burgemeester Van der Laan heeft evenwel beloofd dat er geen zaken worden gedaan met bedrijven die profiteren van de bezetting. Hij stelt Amsterdam ‘koosjere zakenpartners’ in het vooruitzicht. Dat zal niet lukken, daarvoor is Israël te veel verweven met de bezetting van Palestina. Op onderwijsgebied zouden Amsterdam en Tel Aviv van elkaar kunnen leren. Oh ja? Wat kan Amsterdam leren daar? Hoe joodse kinderen vanaf de crèche tot en met hun diensttijd grootgebracht wordt in een leer-en opvoedingssysteem dat joodse traditie en ‘joodse waarden’ bijbrengt en opvoedt tot nationalistische, om niet te zeggen chauvinistische burgers, voor wie Palestijnen bij uitstek ‘de bedreigende ander’ zijn, indringers wier bestaan en geschiedenis er niet toe doen?
Dit stelsel is onderzocht en beschreven door de met de Sacharovprijs van het Europarlement onderscheiden hoogleraar literatuurwetenschap Nurit Peled-Elhanan. God verhoede dat ook maar één element uit dat door haar beschreven systeem van Socialisatie en indoctrinatie, alsjeblieft niet in Amsterdam!
En tenslotte bovenop al deze gotspes: Amsterdam zou iets op kunnen steken van de manier waarop het samenleven van verschillende bevolkingsgroepen in Tel Aviv wordt gemanaged. Hoe kan ik mijn verontwaardiging over deze drogreden onder woorden brengen?
Eindhoven ligt niet in het Midden Oosten
“…mortieren van Etzel, -een van de toenmalige Joodse ondergrondse terreurorganisaties- bombarderen meedogenloos het centrum van de stad Jaffa bij Tel Aviv, en bewerkstelligden de massale vlucht van de Arabische bevolking.”
Deze tekst staat in het Engels geschreven op een muur in een museum, gelegen tussen Jaffa en Tel Aviv: Israëlische terreurdaden tegen een weerloze burgerbevolking om etnische zuivering op grote schaal
te bereiken, open en bloot bezongen, de schaamte ver voorbij.
Wie in het Amsterdamse ambtenarenapparaat heeft de perverse gedachte verzonnen dat wij iets kunnen opsteken van het samenleven van bevolkingsgroepen in Tel Aviv? Is er op het stadhuis dan helemaal geen kennis van de ontstaansgeschiedenis van Israël?, Gaan we straks naar de Republica Srpska, om te bestuderen hoe Serviërs en moslims samenleven?
Dan het volgende (ik verzin dit niet, het staat er echt in de gemeentelijke stukken): “Samenwerking met Tel Aviv zou passen … gezien de grote joodse gemeenschap in Amsterdam en de met die gemeenschap gedeelde geschiedenis (binnen het criterium) herkomstland“.
Welke geschiedenis word ik geacht te delen met de huidige bevolking van Israël, of van Tel Aviv, of zij met mij? Als ik al een gedeelde geschiedenis heb, dan is dat met de bevolking van Amsterdam, van Nederland.
Welk dwaallicht in het gemeenteapparaat heeft bedacht hier het criterium ‘herkomstland’ van stal te halen? Met ‘herkomstland’ wordt bedoeld de mogelijkheid een stedenband of samenwerking aan te gaan met plaatsen die liggen in een land van waaruit delen van de Amsterdamse bevolking afkomstig zijn.
Welnu: mijn joodse grootouders en ouders komen uit Winschoten, Nijmegen en Utrecht. Mijn land van herkomst is de kraamafdeling van het Diaconessenziekenhuis te Eindhoven. De geografische kennis op het stadhuis zal toch nog wel zo groot zijn dat men weet dat Eindhoven niet in het Midden Oosten ligt?
Aaien en paaien
De burgemeester, die toen nog over een stedenband sprak, heeft eerder in De Metro verklaard: “Dat laat overigens onverlet dat mensenrechten altijd op de agenda staan tijdens dit soort bezoeken.” De stedenband als forum voor moeilijke gesprekken? Ik wens de burgemeester sterkte toe.
Het aaien en paaien van Israël, het tonen van begrip, het oefenen van geduld, jarenlange consideratie, banden aangaan: het heeft ons nog nooit een stap dichter bij een oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict gebracht. Israël steekt in zijn zak wat het kan binnenhalen. Op naar de volgende ronde.
Sommige gemeenteraadsfracties zijn er optimistisch over dat Amsterdam een mooie rol kan spelen bij het bij elkaar brengen van gemeenteraadsleden van Tel Aviv en Ramallah, voor de dialoog en de verzoening. Wat is verzoening zonder rechtvaardigheid? Hebben deze fracties hun dagdromerij getoetst door te vragen of er behoefte aan is in Tel Aviv en Ramallah met elkaar rond de tafel te zitten, met Amsterdam in de mediatorrol? Zouden de leden van die gemeenteraden niet prima in staat zijn elkaar te vinden zonder tussenkomst van Amsterdam, als zij daar enige behoefte aan zouden hebben? Zou Amsterdam lukken, wat Kerry in negen maanden niet is gelukt: Palestijnen en Israëli’s met elkaar verzoenen? Wat een naïviteit van het CDA, D’66 en de PvdA. Wat een onkunde en wat een malle pretenties.
Het zionisme, de discriminatie, en de bezetting van Palestina, waar Tel Aviv en haar inwoners en activiteiten niet met een kunstgreep uit losgeknipt kunnen worden, staan haaks op de waarden uit het Amsterdamse stadswapen: heldhaftig, vastberaden en barmhartig.
De militaire bezetting van Palestina is lafhartig, koppig en meedogenloos. De stedenband en de samenwerking met Tel Aviv voeren ons een wereld binnen die alles ontkent waar Amsterdam voor staat. Realisatie van deze plannenwerpt in de huidige verhoudingen een smet op onze stad.
Jaap Hamburger, voorzitter van Een Ander Joods Geluid