Uit het surveyonderzoek Antisemitisme onder jongeren in Nederland bleek dat moslim jongeren aanzienlijk minder positief denken over zionisten dan over Joden. En dat zij veel minder positief waren over zionisten dan andere jongeren.
Deze uitkomsten riepen de vraag op welke ideeën en beelden islamitische jongeren dan hebben ten aanzien van zionisten, zionisme en Joden. Wat verstaan zij onder die begrippen en welke verschillen zien zij daar tussen? Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verzocht daarom een kwalitatief vervolgonderzoek om deze vraag te beantwoorden.
Stichting Anne Frank en Het Verwey-Jonker Instituut dat wetenschappelijk onderzoek doet naar maatschappelijke vraagstukken hebben in “Nader onderzoek beelden van islamitische jongeren over zionisten en Joden.” Nu een hun rappoort uigebracht.
Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat de meeste islamitische jongeren duidelijk onderscheid maken tussen Joden en zionisten. Zij zeggen niet negatief te denken over Joden als religie of volk. Joden worden door veel jongeren als een religieuze groep aangeduid. De begrippen zionisten en zionisme krijgen van deze jongeren echter een minder eenduidige betekenis.
Veel jongeren geven aan dat ze via (sociale) media beelden van het conflict te zien krijgen, zoals oorlogsverwoestingen, onschuldige kinderen die slachtoffer zijn en Palestijnen die huis en haard zijn kwijtgeraakt. Jongeren gebruiken het begrip ‘bloeddorstig’ om hun afschuw over het daderschap hiervan te uiten.
In grote lijnen laat het onderzoek zien dat negatieve ideeën en beelden van de jongeren over zionisten weliswaar klassiek antisemitische stereotypen bevatten, maar dat de negatieve ideeën en beelden niet zonder meer als antisemitisch kunnen worden betiteld.
Ten eerste vertonen negatieve beelden en ideeën van islamitische jongeren bij de begrippen zionist en zionisme geen één-op-één relatie met hun beelden over Joden. Daar zitten grote verschillen tussen. Joden worden als religieuze groep gezien en door de meeste jongeren neutraal of positief beoordeeld.
Ten tweede worden negatieve ideeën en beelden door de jongeren op een groep (zionisten) geplakt die in de ogen van deze jongeren maar beperkt overlapt met Joden. In het onderzoek is immers vastgesteld dat slechts weinig jongeren denken dat zionisten per definitie altijd Joods zijn.
Bovendien denken de meeste islamitische jongeren dat (volgens hun eigen definitie van zionist) zowel in Nederland als wereldwijd een minderheid van de Joden zionist is.