Op 24 juni 2005 besloot de ministerraad dat Naturalisatiedag is een feestdag voor nieuwe Nederlanders. Sinds 2006 is er een wettelijke verplichting voor gemeenten om jaarlijks de Naturalisatiedag te organiseren. Tot dan toe werd het naturalisatiebesluit per post toegestuurd.
Op de Naturalisatiedag overhandigen gemeenten tijdens een feestelijke ceremonie het naturalisatiebesluit aan nieuwe burgers. Als bekroning van het integratieproces wordt op de dag benadrukt dat naturalisatie niet vrijblijvend is en wordt stilgestaan bij de rechten en plichten die bij het Nederlanderschap horen.
De Naturalisatiedag wordt jaarlijks in Nederland op Koninkrijksdag -15 december- gehouden. De eerste Naturalisatiedag was op 24 augustus 2006 (op 24 augustus 1815 werd de eerste grondwet in het Koninkrijk der Nederlanden ingevoerd).
In 2007 werden alle gemeenten verplicht om de Naturalisatiedag op 24 augustus te organiseren; omdat deze datum echter midden in de vakantieperiode viel werd in 2008 besloten om de Naturalisatiedag voortaan op 15 december te vieren, de dag waarop ook de Koninkrijksdag valt.
Ook in andere landen wordt aan naturalisatie een ceremonie en/of een eed gekoppeld. In de Verenigde Staten vindt de ceremonie plaats tijdens Citizenship Day die valt op 17 september, de datum waarop in 1787 de eerste grondwet van dat land werd getekend.